Obezite Hastalarında Tıbbi Beslenme Tedavisi


Obezite “Sağlığı bozabilecek derecede anormal ya da fazla yağ birikimi” olarak tanımlanmaktadır. Vücut yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması sonucu boy uzunluğuna göre vücut ağırlığının olması gereken düzeyin üstüne çıkmasıdır. Kişinin boy ve ağırlığı arasındaki ilişki bu nedenle çok önemlidir. Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre beden kitle indeksi (BKI: Ağırlık/ (boy*boy) ) 30 un üzerinde olan bireyler obez kabul edilmektedir. Obezite önlenebilir hem de tedavi edilebilir bir hastalıktır. Obeziteye sebep olan en önemli şey günlük alınan enerjinin harcanan enerjiden fazla olması durumunda, harcanamayan enerji vücutta yağ olarak depolanmasıdır. Bu nedenle temel ilkemizin alınan enerjinin tüketilen enerjiden az olması ve bu şekilde negatif enerji dengesi oluşturmak olmalıdır. Obezitenin beslenme tedavisinde amaç ise enerji açığı oluşturarak, kas ve vital organlarda hücre, kütle kaybı olmadan vücut yağ depolarında azalma sağlamak, vitamin, mineral ve elektrolit kaybını önlemektir.

Obezite tedavisinde tıbbi beslenme tedavisi (diyet), egzersiz tedavisi, davranış değişikliği tedavisi, farmokolojik tedavi ve son olarak cerrahi tedavi uygulanmaktadır.


Beslenme Tedavisi?

Besin alımının azaltılması veya enerji harcamasının artırılması ile enerji açığı oluşturulduğunda ağırlık kaybı sağlandığı kesindir. Besin alımının azaltılması veya enerji harcamasının artırılması ile enerji açığı oluşturulduğunda ağırlık kaybı sağlandığı kesindir. Ancak uygulaması zor, gerçekçi olmayan ağırlık kaybı yöntemlerini önermek yerine;

  • sağlıklı ağırlığa ulaşmaya,
  • hastalık risklerini azaltmaya,
  • sağlıklı yaşam biçimi oluşturmaya yönelik diyet önerileri getirilmelidir.

Ağırlık kaybı sırasında hedef%85 yağ dokusu,%15 yağsız doku şeklindedir ancak egzersizle desteklenmiş bir zayıflama diyetinde yağsız doku kaybı azaltılabilir ve dinlenme metabolizma hızı (DMH) korunabilir.

Obez bireyler çok çabuk ağırlık kaybı isteseler de sağlıklı ağırlık kaybı için yeterli ve dengeli beslenme ile sağlıklı bir kilo kaybı olmalıdır.

İlk altı aylık dönemde hedef fazla ağırlığın%5-10’unun kaybedilmesi; haftada ise 0.5-1 kg ağırlık kaybı sağlayacak şekilde enerji kısıtlaması (kişinin günlük enerji alımından 500-1000 kalori azaltılması) olmalıdır.


Diyetisyen

Beyza Ulukan